1981
--
17/1
Ý Nhi kể con ốm nhiều ngày vì thiếu
ăn. Ban ngày, cả nhà muốn bán ti vi, ban đêm, lại muốn giữ lại để xem. Ân thì
đau bụng đi ngoài. Sau 2 tháng ăn rau, giờ mua được 2 cân cá dầu bé tí để ăn –
có thể đó là lý do chăng?
Ông Kiên kể vợ vừa phải mang bán
mảnh vải định may quần.
Ông Nhị Ca bảo đời phải có ân oán
chứ. Mấy chục năm nay, dân cán bộ khinh dân buôn bán, bây giờ đến lúc bọn buôn
bán nó khinh lại.
Báo Hà Nội mới ngày 16/1/1981 đưa tin có hai vụ giả mạo giấy tờ, lấy ra của nhà nước 60 tấn gạo.
Chuyện
đói kém. Nghe nói, ông thứ trưởng Mai Vi
đã phải lên trên kêu xin trợ cấp cho văn nghệ sĩ (khoảng 30 ngày) để sống qua
ngày. Các đoàn nghệ thuật đi làm ngoài kế hoạch như điên. Tha hồ gây quỹ. Công
thức tính tiền lần này: làm thêm 10, diễn viên + lao động được 8 quỹ 1 nhà nước 1.
-
Thế còn các cơ quan không làm thêm được thì sao?
Từ
trên cùng, ông Phạm Văn Đồng dứt khoát:
-
Nhà nước chỉ có thế, ai không làm được thì giải tán.
Nghe đâu Nguyễn Khắc Viện đã gửi thư lên ông Thọ: Lúc này không phải lúc bàn về lý luận, mà là lo cái dạ dày.
29/1
Ng M Châu: Đời mình chỉ thấy hai
chuyện ghê gớm, Trung quốc nó đánh mình là một, với hợp tác cho khoán là hai.
Gần bằng thế này còn gì nữa - ông úp bàn tay xuống lại ngửa bàn tay lên.
Ng M Châu kể chuyện Ng Thanh Bình
xuống Bắc Thái phổ biến cho khoán, dân nó phản ứng, không chịu làm theo, họ cho
là cái lối đó là của ngày xưa lạc hậu rồi.
Và Ng M Châu bình luận thêm, này, có
khi lãnh đạo tỉnh nó nghe được, mà đám quần chúng lại nhảm không biết chừng.
Con người bây giờ không ai cầm nắm được câu trả lời trong tay. Cả thằng tốt lẫn
thằng xấu, thằng nào cũng đầy dớt dãi.
27/1
Báo Nhân Dân đăng phổ biến
của chính phủ cho phép các xí nghiệp mở rộng kinh doanh. Thay hàng loạt bộ
trưởng. Những tên tuổi mới, chưa xuất hiện ở đâu bao giờ.
12/2
Tết. Sôi nổi nhất là chuyện ở khu
Vĩnh Hồ. Một giám đốc đuổi một công nhân là bộ đội về. Người này đã có tiền án.
Đêm ba mươi, người này đến nhà giám đốc mang theo một cái ba lô.
Gần đến giao thừa, giám đốc ngầm
bảo một đứa con đi báo công an. Nhưng con chưa kịp về, thì có một tiếng nổ kinh
khủng.
Ba lô kia là ba lô bộc phá. Căn
phòng ông giám đốc, và cả căn phòng đó ở tầng trên, tầng dưới (cộng 3 hộ, chạy
theo chiều dọc) sụp đổ, chết không sót một người.
Bằng Việt bảo tôi nghe kinh quá,
những cuộc đời có thể đi qua không còn lại chút dấu vết gì.
Con gái bảo bố ơi, sao con chẳng
thấy kinh gì cả.
Chồng Minh Thái vào bệnh viện Cu ba.
Lão bác sĩ công khai bảo anh lo cho tôi ít cà phê tôi uống cho tỉnh táo. Rồi
xem cơ quan anh có bán gì, để cho tôi một ít, tôi khỏi phải lo, mới yên tâm
chạy chữa được. Hỏi ra, những người vào viện đều phải biếu, khi con gà, cân
gạo.
Bác sĩ đi tiếp khách bảo một bệnh
nhân: “Tôi mượn mấy quả cam nào”. “Mượn” thật.
Nghe bệnh nhân kêu khát nước “Sao không bảo
người nhà bà mang nước đi? Đây không có nước.”
Gần tết nhân viên đến bệnh viện,
nhưng đi mua sắm, rồi về đun nước tắm gội đầu, nói chuyện ầm ĩ.
Yến kể ở bệnh viện St.Paul, khoa cấp
cứu còn không có thuốc.
Gặp tác giả Núi Đôi, Mậu +
Anh Ngọc bảo chúng em định đến nhà anh chơi. Ông Vũ Cao cười:
-- Kể đi chơi bây giờ cũng khó, mà
tiếp khách bây giờ cũng khó. Ví dụ không phải bao giờ tôi cũng có thuốc lá mời khách
đâu.
Ý Nhi bảo không họp, tôi có thể đứng
xếp hàng 2-3 giờ, lấy nửa lít nước mắm. Mà họp thì thấy mất thì giờ quá. Nhưng
không thế, cũng không biết làm gì.
Nghe kháo về tình hình một vài cơ
quan Bộ Văn hoá:
- Đoàn xiếc: tất cả cơ quan tẩy chay
ông Ngô Ngọc Yêng, đoàn trưởng. Bộ bênh. Anh em gần như bãi công. Phải cho ông
này về sớm.
--Tạp chí Sân Khấu tổ chức họp, để
làm một số báo về mỹ thuật sân khấu. Ông T. V. quyền TBT chủ trì. Một biên tập
viên là Đ. đứng lên bảo: Tôi phản đối cuộc họp này. Một biên tập viên tuyên bố
phải đuổi Đ ra khỏi cơ quan. Ông T. V. gọi mấy cậu đàn em đến nhà cho ăn, thảo đơn,
bảo mọi người ký, đề nghị Đ. đi. Trong khi đó, Đ và hai người nữa phát đơn kiện
lên tuyên huấn Trung ương, đề nghị đuổi ông T.V.
Cách kiếm ăn của một phóng viên nổi
tiếng trong chiến tranh. Ảnh diễn viên X. đang được mọi người chú ý ư? Đi chụp
lại gửi các quầy báo, như người ta đưa thuốc lào. Lần đầu lỗ. Nhưng sẽ ăn ở lần
sau.
Khoán nông nghiệp. Nông dân nhắc
nhau tối thiểu mười ba, tối đa mười tám. Đây là nói số cân gạo mỗi bên
được hưởng.
So ra độ chênh giữa người chăm và người lười
cũng chẳng là bao.
Kết luận, làm chết xác đâu có được
gì?
Khoảng tết và sau tết trứng lên tới
2,5 đ 1 quả. Chắc ra giêng mới hạ.
Ở một hợp tác xã, giao ruộng cấy cho
một gia đình, giao hôm trước, hôm sau họ nhổ tất cả lên, cấy lại.
Ở một nơi khác, chưa cấy, chỉ gieo mạ.
Bốn mẹ con nhà nọ ngồi chọn, vứt đi cả nửa số mạ đó. Chúng tôi không nhận số mạ
này.
Giống hỏng quá, nhiều giống tốt, mà
Lê Quý Đôn ghi trong Vân đài loại ngữ, nay không còn nữa.
Cầy bừa do HTX đảm nhiệm. Nông dân
đứng ở đầu bờ, bảo ông thợ cầy, ông đi cho tôi vài đường nữa, tôi biếu ông vài
phẩy.
Đúng là xã hội đang tan băng. Nhưng
một là xác chết đầy ra. Hai là tan không đều, nếu thấy có nơi nó tan, nơi mình
chưa tan, đừng có thắc mắc.
Anh thử làm một thứ biên niên sử
xem. Mọi chuyện ở Trung quốc và Việt Nam xảy ra rất hợp với nhau, chỉ xê xích
chút ít. Sở dĩ các ông nhà mình, các ông ấy dám làm một số việc, là vì các ông
ấy nghe tin ở Trung quốc, nó cũng đang rữa ra và họ cũng đang làm kiểu ấy. Bao
giờ họ cũng đi trước mình.
20/2
Tính bảo ở nước mình có mấy vụ quan
trọng là cải cách ruộng đất, Nhân văn Giai phẩm, chống xét lại... Đánh mất
những nhân tố tốt, cái đó một phần. Nhưng nguy hiểm nhất, là nó tạo ra những
phần tử cơ hội. Nó khuyến khích sự láo lếu.
Một ví dụ về cách làm ăn hồi ấy.
Cuối một đợt đấu tranh, ở báo xxx, ngưòi ta phổ biến thêm:
- Đây mới chỉ là một số vấn đề
chung. Còn như đồng chí nào có thắc mắc, hoặc có gì báo cáo thêm, lên gặp đảng
uỷ.
Ai lên? Toàn dân cơ hội. Những người
như ông H, cũng biết là bọn kia xấu, nhưng cảm thấy nói ở hội nghị đủ rồi,
không cần lên nữa. Sau mới biết thiệt. Tất cả những kẻ lên bô báo, đều được lên
cấp rất nhanh. Loại thứ trưởng lên kiểu như vậy, hiện nay không hiếm.
Đọc Nhật ký Diên An -
Vladimirov. Tác giả ghi về các nhà lãnh đạo Tầu:
--Giữa họ với nhau không ai tin ai.
Họ như ổ cướp.
--Họ luôn luôn làm ngược những cái
mà họ đề lên rất cao là chủ nghĩa Mác, là phục vụ nhân dân, phép biện chứng.
Họ chẳng có lý tưởng gì. Họ chỉ say
mê quyền lực.
“Đồng chí sẽ trở thành người Trung
Hoa. Tâm trạng của đồng chí, ngay đối với những người gần gũi, cũng không bộc
lộ ra điều gì cả.” -- Mao nói với tác giả vậy.
Mao về bản chất là một nghệ sĩ, ông
ta biết gác những cảm xúc của mình và khéo đóng vai trò cần đóng ngay cả trước
những người rất quen biết.
Chu Ân Lai thì đặc biệt quan tâm để
tìm cho được cách xem xét tỉnh táo nhất trong khi giải quyết các vấn đề khác
nhau. Nói nhiều nhưng lại rất kín đáo. Dễ chừng thích ứng với bất cứ hoàn cảnh
nào. Làm việc 18 giờ một ngày.
Nhận xét của Lâm Bưu:” Đảng ta đang
quân sự hoá”
Một tài lẻ của Mao là biết đóng vai
người khác, rồi lại hỏi xem mình đóng có giống không.
Mao chỉ say mê tư tưởng cổ đại Trung
quốc.
(Ehrenburg từng bảo tôi không thể
hiểu được những tư tưởng đó).
Đọc cuốn Nhật ký Diên An
này, tôi chỉ nghĩ không biết tác giả có hiểu rằng Tầu sao thì Nga vậy, cũng
cùng một giuộc cả.
6/3
Anh Nghi cưới vợ. Nhà vợ thách 40
cân thịt, ba sỏ lợn, vài chục cân gạo nếp cộng thêm quần áo cô dâu, đến vài
chục ngàn.
Xuân Quỳnh kể một diễn viên đoàn
kịch, cưới vài trăm ngàn. Nó toàn ăn yến ăn vây.
Cái bi đát của xã hội này là người
ta tước đi của những người bình thường khả năng chống lại cái ác. Cái ác như là
được o bế, được bao che.
Lâm kể chuyện Sài Gòn: Thanh niên
thường mượn cớ múa tập thể để nhảy với nhau. Củi đắt. Ở một khu rừng gỗ tạp gần
Sài Gòn, ba thế lực tranh chấp nhau là công an, kiểm lâm, du kích địa phương.
Những người lãnh đạo văn nghệ rất sợ
các văn nghệ sĩ hôm qua. Tết ở Sài Gòn, người ta chỉ chơi pháo cho vui, không
ném vào người như ở ngoài Hà Nội.
Ông Nhị Ca ốm, trung bình ngày tiêu
20đ. 5đ tiền thức ăn, 5 đ tiền thuốc, 10đ tiền đấm bóp.
10/3
Tất cả các thứ đắt lên một cách
khủng khiếp. Cắt tóc 1,5 đ. Trứng 1,7 đ. Phong bì 0,1 -- 0,15 đ một cái. Tạp
chí Văn học hứa trả tôi bài Thi pháp 100đ vì tạp chí sắp bán 2,5đ.
Truyện Người đàn ông với vòng hoa
tang tôi dịch, báo Văn Nghệ trả được 40đ. Hồng Phi bảo thế là rẻ.
Trong khu vực công nghiệp nhẹ, giấy
lên gấp ba. Bán giấy thành phong bì còn lãi hơn in sách (dù bất cứ loại gì).
Giấy vụn ngoài thị trường 13đ /1kg. Lo việc in báo, Ngô Thảo + Doãn Trung xoay
như chong chóng. Kéo nhau vào Sài Gòn tì tì.
Người ta phân tích:
- Trước sau nhà nước cũng phải trợ
cấp cho cán bộ công nhân viên.
- Sản phẩm xã hội tăng. Lương công
nhân làm khoán bây giờ 4-500. Có nơi HTX thu vài ngàn. Có nhiều người tự nhiên
có rất nhiều tiền.
Ng M Châu bảo so với giá vàng, thì
chưa bao giờ hàng hoá rẻ như bây giờ.
11/3
Một câu hỏi thường được đặt ra --
chiến tranh để lại dấu vết trong mỗi người thế nào.
Buổi chiều, ở nhà trẻ Thành Công,
một đứa bé mãi không thấy ai đến đón. Trông nó gày yếu lắm.
Người mẹ tới. Chị ta còn trẻ, chỉ độ
22. Một tay bế con, tay kia xách xe về (không kịp buộc ghế), trông thất tha
thất thểu.
Lúc này mọi người mới biết hoá ra
chồng chị là thương binh nặng, ở nhà vẫn nhận đi đón. Nhưng hôm nay anh ta lên
cơn thần kinh thế nào đó, quên. Người mẹ về đến nhà thấy xe vẫn để đấy, ghế còn
rời không buộc vào xe, biết là chồng quên.
Những người phát động chiến tranh
thường nói rất văn hoa và hào hùng. Bọn nhà văn chúng tôi cũng vậy. Nhưng một
cảnh sơ sài như hôm nay thôi đã cho thấy chiến tranh là gì. Là có rất nhiều gia
đình tổn thương, nhiều người phụ nữ khổ sở. Cộng cả hai ý hào hùng và tan nát
lại mới đúng.
Còn như muốn biết dấu vết trong văn
học hãy cứ đọc lại ông Tuân ông Diệu thì biết. Ít ra cũng phải nhận là thời
đánh Mỹ, bên cạnh hùng khí, trong chúng ta vẫn âm ỉ nỗi sợ trong lòng. Bằng
chứng? Trong giọng văn của các bậc thầy văn chương này hồi chiến tranh, nghe
thoáng có chút gì đó lải nhải lảm nhảm, giống như cách lên tiếng của con người
trong những bộ tộc xưa khi còn man rợ. Hình như tiếng Pháp gọi là barbare.
Trần Độ công nhận nỗi lo lắng của
dân lúc này là đời sống, an ninh, việc dạy dỗ con cái.
Ông Dũng ở Lê Văn Hưu chạy cái nhà ở
chỗ chợ Hàng Da, phải lên tận các ông to. Nhưng nào có được ngay. Riêng vi
thiềng cho Chủ tịch uỷ ban nhân dân quận tàm tạm đã là 3000, mà chưa xong.
Anh T. nghe ở đâu về bảo ở khu Hoàn
Kiếm, có khoảng hơn 10 người tỉ phú(?). Phần lớn khoảng tuổi 30 – 40.
Ông V H Sến, một người sưu tầm đồ cổ
ở Sài Gòn đang có nguy cơ 1/đói, phải bán đồ đi ăn, 2/ luôn luôn bị làm phiền,
nhiều kẻ vào hỏi.
Hải Phòng cháy một kho lớn - kho 5
hay kho 6 gì đó. Rất nhiều hàng quý đồng hồ, máu khô, vải vóc. Nghe tin cháy,
ông Phạm Văn Đồng phải đến tận nơi.
Bọn đốt nó phối hợp tài tình đến nỗi
tất cả các xe cứu hoả đều hết xăng. Phải điện gọi xe Hải Dương, Thái Bình. Mái
tôn đổ xuống, nước dội vào chỉ... lạnh tôn đi, không phá được, không cứu được
hàng.
8/4
Tin quốc tế: 500 đảng viên Cộng sản
bình thường ở Ba Lan họp mặt không theo sự chỉ huy của ai cả, đòi cải cách tình
hình, đòi thay đổi Ban lãnh đạo trước - theo cách bỏ phiếu kín - rồi mới thảo
ra cương lĩnh sau.
Công đoàn Đoàn kết bắt đầu có giờ
riêng trên TV.
Fidel Castro nói tại Đại hội Đảng
cộng sản Liên Xô, phê phán Việt Nam:
+ chỉ chống chủ nghĩa bành trướng,
không chống chủ nghĩa Mao.
+ đi với Liên Xô không hết lòng.
+ không chủ ý đến quan điểm cơ bản
của Chủ nghĩa xã hội là không ngừng cải thiện đời sống nhân dân.
Tình hình Việt Nam - Cu ba căng đến
mức là những ngày này, báo Nhân Dân luôn luôn nói đến Cu ba, vụ Hiron
được làm um cả lên. Khi đang ghét ai mà không chửi ra mặt được thì làm bộ hết
sức quý hoá - đó là môn võ Tàu rất được thông dụng ở ta.
6/5
Hôm qua họp hội nghị bàn về danh
nhân.
Ý hay của một số người -- Danh nhân Việt Nam
không có tầm vóc quốc tế. Phần lớn là các anh hùng, số phận chỉ liên quan tới dân tộc.
Còn danh nhân văn hoá của mình (kiểu
Hải Thượng Lãn Ông, Phùng Khắc Khoan) thì tầm khái quát văn hóa chưa đủ để giới
thiệu ra nước ngoài.
Tại sao xã hội ta không phát triển
được?
Theo Lê Văn Lan, cái chính là xã hội
ta là xã hội nông dân, nó lại được khép kín chặt chẽ quá. Đến mức như là những
lớp kén, không gì phá vỡ nổi.
Nông dân thì bao giờ cũng thù ghét
trí thức, ta nhớ không phải ngẫu nhiên, khi Xô Viết Nghệ Tĩnh nổi lên, khẩu
hiệu của phong trào là trí phú địa hào đào tận gốc, trốc tận rễ.
- Thế Trung Quốc không phải là xã
hội nông dân à?
- Không, nó là một xã hội buôn bán
chứ. Ngay cái cách cư xử của nhà vua với các chư hầu, cũng là một thứ buôn: nó
yếu ta đánh, nó mạnh thì ta xin hàng, lót tay quỵ luỵ.
(Trí thức Trung Quốc hình thành sớm
tại các thành thị có vai trò quan trọng, có đô thị thì trí thức mới có đất để
hoạt động. Vì chỉ đô thị mới đáp ứng được nhu cầu tự do cho trí thức. )
Tình hình Ba Lan - theo Doanh, một
người đi dịch trong Đại hội Đảng XHCN thống nhất Đức kể --, Jirek là một thứ
bài Xô nặng nề, trong thời gian làm bí thư thứ nhất, ông ta đã cho xây dựng
khoảng 600 nhà thờ.
Khi tình hình bắt đầu lộn xộn, ông
cảm thấy vai trò của mình đã hoàn thành, liền xin từ chức.
Dân Ba Lan bài Xô rất ghê. Họ sẵn
sàng vào rừng để chống Liên Xô đến cùng. Liên Xô chưa hiểu sẽ cư xử ra sao, chỉ
thấy bảo chớ can thiệp vào nội bộ Ba Lan. Một thí nghiệm về việc mở rộng dân
chủ trong lòng Chủ nghĩa xã hội chăng?
Ông Ngô Thảo kể cả quân trường Quang
Trung chỉ có 2 cái giếng. Đánh nhau vì lấy nước. Ra cổng, mất ngàn bạc. Gì cũng
mất tiền. Ông Doãn Tuế đến kiểm tra bảo chúng nó làm thế này, đến tướng cũng
phải đào ngũ. Đợt lấy quân vừa rồi, lấy 7 vạn đào ngũ 4 vạn. Các địa phương bây
giờ giao quân tại chỗ, chứ không giao quân ở đơn vị nữa. Quân đoàn 4 sợ không
dám lấy lính Sài Gòn. Vì thế thì nó đào ngũ hết.
Một ví dụ về người thành đạt của xã
hội này. Ông K.T vốn là chỉ huy một đoàn nghệ thuật được theo Đ Thái Sơn đi
nhiều nơi trên thế giới để biểu diễn. Hái ra tiền. Triệu phú chứ chẳng phải
chơi.
Trước đó, ông ta bị chuyển công tác
vì tội trong khi làm nhiệm vụ, không quên buôn mì chính từ bên Lào về.
Đọc Nghệ sĩ chèo Hoa Tâm
Lương một diễn viên loại như bà Nhữ
(mượn ở Hà Nội về hát, khi gánh hát còn ở Vĩnh Yên) là 10đ / tháng. Lương của
cô Định (Hoa Tâm) là 8 đ / tháng. Giá cả hồi ấy: 1 xu 1 bữa cơm đầu ghế (ăn cơm
có canh, có cá, có dưa, ăn no) 10đ hồi ấy bằng khoảng 3.000đ đến 5000đ bây giờ.
Nghị quyết tư tưởng ghi chú số đảng
viên bị kỷ luật thời gian qua 20 vạn, 12 vạn đưa ra khỏi đảng(?). Báo sụt số
lượng. Báo chỉ còn bằng ¼ hồi chiến tranh. Báo Nhân Dân trước in 50 vạn.
Nay còn khoảng 15.
18/5
Ông Trần Tự ở Hải Phòng về kể dân
Hải Phòng rất khoái vụ cháy vừa rồi. Vào hôi thoải mái. Không hôi, được mua các
thứ cháy dở cũng đã thích lắm. Các loại vải thường đâu có được vào kho đó.
Kho được xây theo hệ thống các kho
hiện đại, điện tắt mở tự động, khi cần người ta dâng nước trong các bể chứa sẵn
để dập đám cháy.
Hàng trăm người thường cũng không
đốt nổi. Chỉ có những người thông thạo bộ máy của nó mới thực hiện được.
Ví dụ về hàng tốt -- 6 tấn đồng hồ
quý bị huỷ. Hàng tấn máu khô v.v.
Tôi nói đùa, tóm lại, không một nước
nào dám chơi sang như nước mình.
Cô Châu kể: Tôi vào Sài Gòn, xếp
hàng đi lấy vé tàu về quê. Tàu hẹn 6 giờ, 7 giờ, rồi 12 giờ, nhưng không lần
nào chạy nổi. Bố tôi bảo ngành giao thông của cả nước mà tư cách không bằng một
con điếm.
25/5
Đâm chém đến với nhà trường. Một học
sinh hư bị cô giáo đuổi ra khỏi lớp. Sau lại còn đứng ngoài chửi cô nữa. Cô tức
quá, tát nó một cái. Thằng bé về mách bố. Bố là một thương binh, nay về đạp
xích lô. Hắn đến chửi, đánh cô giáo bị thương nặng, nhưng tiểu khu (tức UB
phường) vẫn bênh người thương binh kia. Giáo viên ở trường bãi khoá. Học sinh
đến bôi cứt vào đầy bàn.
(Báo Hà Nội mới nói rõ là tay
xích lô đánh cô giáo ngay trước mặt đám học trò. Kinh khủng!!)
Lại một dấu hiệu của thời hậu chiến mà
người ta lảng tránh, không muốn “gọi sự vật bằng cái tên của nó”.
2/6
Hoà kể anh vợ được một ông giáo sư
Liên xô mời sang họp chương trình intercosmos. Nhận được thư riêng của
ông Liên Xô kia mới biết, đi hỏi thì ra có giấy mời đã 2 tháng rồi, nhưng không
ai chuyển cho mình. Chạy đủ việc, từ chỗ Phó thủ tướng xuống đến giấy đổi ngoại
tệ... Nhưng khó nhất là chạy xe ra sân bay. Nơi cho đi, Ủy ban khoa học và kỹ
thuật - không có xăng. Cơ quan của cậu ta - Tổng cục Bưu điện - phải lo xe.
Nhưng hẹn lái xe 12g, 12g15 họ mới đến. “Mai đi có được không?” Lái xe bảo thế.
Lại phải van vỉ một hồi.
Cầu Long Biên Hà Nội. Trong những
giờ cao điểm trung bình cần một giờ cho 270 xe đi qua. Nay phải chuẩn bị cho
1000 xe, thì làm sao mà chở được.
Một bài viết về rác thành phố bảo
rằng chính các cơ quan nhà nước xả rác và phá hoại trật tự công cộng nhiều hơn
nhà dân. Nói chung, trong nhà sạch sẽ hơn ngoài đường. Buổi tối ở Hà Nội đèn
đường tối như đom đóm, trong khi đó, ở các nhà, đèn sáng lấp loáng.
Một vụ tham ô tập thể được phanh
phui trên báo. Lúc đầu chính Bộ chủ quản còn bênh. May mà Ủy ban kiểm tra làm
đến cùng. Viết bài trên báo Nhân dân hẳn hoi. Một người bình luận bảo mọi vụ
tham ô chỉ trót lọt nếu được cấp trên đồng tình. Tôi thì cho rằng cái lối để
cho đơn vị tự kiểm tra mình như thế này, chỉ thúc đẩy thêm nhiều vụ tham ô
khác, và số lọt lưới sẽ đông hơn số phát hiện được.
Ông Vĩnh đánh máy cơ quan kể ngày trước
ông ta làm thư ký đánh máy ở Sở cẩm, lương hơn 90đ 1 tháng. Gạo hồi ấy giá 1,2
đồng 1 tạ. Như vậy lương ông ta bằng 80 tạ gạo tương đương 80 ngàn đồng bây
giờ.
Yến (vợ Tính) đi họp phụ huynh cho
con ở trường Thành Công. Cô giáo phân trần không phải cô muốn phụ đạo làm gì.
Nhưng vì nhà trường yêu cầu vậy. Tháng mỗi em có 2 đ, nhà trường lại trích làm
quỹ một số nữa, nên cô chỉ thu được có hơn chục bạc một tháng.
Vậy mà có phụ huynh còn kèo nhèo,
cho là cô kiếm chác. Nói đến đây, tủi thân quá, cô khóc.
Nhân đó, những phụ huynh lên than
thở về chuyện nghèo, chuyện con hư, lại khóc một lần nữa. Thế là buổi họp biến
thành một đám khóc lu bù.
Thịt lên 70đ 1 kg (thịt thăn). Trứng
vịt 2đ/1 quả
XQ kể: Năm ngoái, có một vụ đánh
nhau ngoài đê. Dân đổ ra xem, đàn ông người nào cũng cởi trần.
Đồn đại quanh giải bóng đá 1981 vòng
1:
Trọng tài Đ Đ Xuyên thổi cho Sở CN
mấy quả phạt đền, phải được vài chục ngàn. Trong khi đó một ông D Mùi bị bọn LT
T P tấn cho liểng xiểng. Thổi cho Than Quảng Ninh một quả phạt trực tiếp - đúng
luật. Thế mà bọn LTTP vẫn cáu. Lúc giao bóng, mấy tay sút bóng bắn vào người
trọng tài, một tay xông vào đạp, đánh, đến bị thương nặng. Nhưng ghê gớm nhất,
là người xem lại nhiệt liệt hoan nghênh cuộc hành hung này, hoan hô từ đầu đến
cuối.
Tình hình Ba Lan 10 tháng nay, Đảng
cộng sản, ông Kania công khai đối đầu với Liên xô.
Công đoàn Đoàn kết bắt đầu tự tin:
chúng tôi không can dự vào công việc chính trị, mà chỉ nói chuyện cơm áo gạo
tiền.
Chúng tôi thấy vấn đề đổi mới ở Ba
Lan và vấn đề bài Liên xô là hai chuyện hoàn toàn riêng biệt.
25/6
Một ví dụ chứng minh rằng ta “rất
hiểu về tầm quan trọng của khoa học kỹ thuật”: Người ta khăng khăng đòi thực
hiện viện Hàn lâm (cho nó oai?) tuy có những người như ông Trần Đại Nghĩa, thấy
không nên làm.
Còn nhớ ngay sau 1975, có người –
hình như là ông Phạm Văn Đồng - nói xơi xơi “Thôi, hai mươi năm thì quá nhanh,
cứ tính độ ba mươi năm ta sẽ đuổi kịp Nhật“ (!)
Tiếu lâm:
Ở Liên xô một lần có một người dân
chót buột mồm ”ông Brezhnev là ngu xuẩn”. Toà luận tội và mọi người đều biết
nặng lắm, thì ông ta cũng chỉ bị một vài năm tù vì “phỉ báng người khác”.
Toà họp kín. Nhiều cuộc tranh luận
sau toà đi đến nhất trí và gọi dân vào nghe. Hoá ra, bị cáo bị kết tội chung
thân.
- Tại sao?
- Không, đây không phải chỉ là vấn
đề phỉ báng người khác, mà là một tội rất nặng. Tội “tiết lộ bí mật quốc gia”.
3/7
Về tình trạng ở tù của đám NQ9
Đặng Kim Giang trần tình: Tôi 50
tuổi, cơm bị trộn vôi không ăn được, xin ăn cháo, thì cháo pha cát.
Tr. Thư, một người đọc Ehrenburg
nhiều, và dịch Paris sụp đổ, tả rất
chi tiết. Tôi bị giam trong một phòng kín, hàng ngày cơm thả từ trên xuống, chỉ
nghe tiếng động mà biết cơm ở phía nào, và chỉ cho vào mồm mới biết được ăn gì.
Ỉa ngay trong phòng kín đó, có một
cái hố đào sâu xuống đất, nhưng không bao giờ nhìn thấy nó cả, chỉ đặt chân
đúng chỗ hai hòn gạch, thì biết là có thể ỉa cả được rồi.
Phòng giam bê tông cốt sắt nóng quá,
những đêm hè, tôi cũng phải về chỗ hố xí đó, ngồi lên mấy hòn gạch cho hơi đất
bốc lên, dịu dịu một chút, chừng hai giờ sáng mới chợp được một lúc.
Tính kể về ông Lưu Thiếu Kỳ trước
khi chết. Một buổi sáng, tại một sân bay nọ ở bắc TQ, người ta thấy mấy người
khiêng ra khỏi máy bay một cái xác, phủ trong chăn. Khi mở chăn ra, đó là một
người bị giam hãm hành hạ lâu ngày. Đó là thân hình của nguyên chủ tịch nước
Cộng hoà nhân dân Trung Hoa.
Tính lại kể khi bọn phi công Mỹ về
nước, hỏi cậu Dung (....)
- Ông thấy bọn nó tố cáo cái gì của
mình là tàn ác nhất?
- Một tay đại tá bảo tao chưa thấy ở
đâu có lối giam cầm dã man như thế này. Dã man vì bắt người ta ở riêng một
mình, không được tiếp xúc với các người cùng bị tù, không được nhận thư của gia
đình.
...
17/7
Đại hội đảng cộng sản Ba Lan. Một
phó thủ tướng lên tranh chức thủ lĩnh Đảng với thủ lĩnh đương nhiệm.... Ông phó
này đọc diễn văn, người vỗ tay nhiệt liệt.
Tổng cộng có tới 7 người ra tranh cử
như vậy.
Thư kể công nhân 10 người, 9 người
rưỡi ăn cắp (trừ tổ trưởng, chỉ ăn cắp chút ít). Đi làm, hôm nào đến cũng tán
phét một lúc, rồi chửi loạn cả lên một mẻ sau mới bắt tay vào công việc.
4/8
Nhị Ca (đã theo Xuân Thiêm từ quân
đội chuyển về Hội liên hiệp)
-- Từ hồi kháng chiến, tôi đã thấy
mọi chuyện không ra sao, toàn chủ tịch xã không biết chữ điều khiển thì còn làm
được cái gì nữa.
- Năm 1975, vào Sài Gòn, mới thấy
hết cái kinh khủng của cốt nhục tương tàn. Mà rút cục, độc đoán thắng dân chủ,
phong kiến thắng tư sản, thế mới buồn cười.
- Ông đừng nói lao động lao động.
Trong xã hội này, ai tổ chức cho ông lao động, ai thuê ông, ai dùng ông, đó mới
là yếu tố quyết định. Như ở nông thôn chẳng hạn, chia ruộng cho nông dân xong, họ
chưa cầm ấm tay, lại tước luôn. Hợp tác là gì, là một thứ chế độ nông nô đời
Trần, chứ làm gì có máy móc với quan hệ sản xuất. Chả phục vụ ai, chỉ phục vụ
các ông ấy, các ông ấy muốn làm Quang Trung cả.
Tôi tự nhận tôi có tài cán gì đâu.
Tôi chỉ làm cho vui, ở đâu tôi cũng thấy thoải mái, chả gây sự với ai hết. Ở
VNQĐ cũng sướng. Mà ra ngoài này cũng sướng. Đúng là ra để đi (nước ngoài) chứ
còn gì nữa.
5/9
Tàu Liên Xô rất ít vào cảng Hải
Phòng mà muốn vào Sài Gòn vì ở đó bốc dỡ nhanh hơn và cung ứng sinh hoạt tốt
hơn.
Đỗ Thái Bình bảo vào Sài Gòn bây giờ
chả ai coi mình ra gì, đến nhà cửa nó cũng không cho nữa.
Cư đi Liên xô về kể:
- Sở dĩ Đặng Thái Sơn được giải
Chopin nhiều năm đó, không có ai đáng được giải nữa.
- Ở Liên Xô những năm này, chỉ có
bọn lùn [bọn tầm thường chỉ có chút tài mọn] là sống khỏe. Gì nó cũng làm được.
Nhưng những tay thật xuất sắc (loại như Shostakovits, Prokofiev) bây giờ không
có.
Khoảng thời gian 1960 cho đến 65,
đúng là mùa xuân của xã hội Xô Viết.
Bây giờ phương Tây nó không thèm
sang Moskva nữa. Phim ảnh không sang. Festival không. Nhạc sống không sang.
Ở trường Hội nhà văn, Hoàng Ngọc
Hiến và Phạm Vĩnh Cư đã quyết định... không cho các học viên học ngoại ngữ nữa.
Kết quả, nếu có thể nói, chỉ đạt 1 % so với yêu cầu. Ngoài ra, không được việc
gì cho cái đám đông đầy tham vọng đó.
Nên nhớ, hồi đầu ông Hiến rất thích
cho học viên học ngoại ngữ và các học viên cũng hăm hở không thể tưởng. Có cậu
đã tuyên bố nên gọi lớp này là lớp Bổ túc ngoại ngữ. Anh em tự nghĩ văn học thì
mình đã viết rồi, chỉ có ngoại ngữ là chưa biết.
Thế mà đến lúc người ta phải cho
nghỉ học.
Tôi ngờ rằng chiến tranh, --nhất là
chiến tranh ở VN -- làm cho người ta mất đi nhiều thói quen bình thường mà việc
học ngoại ngữ đòi hỏi, ví như thói quen cần mẫn làm một việc gì đó mà không có
hiệu quả ngay, hoặc thói quen phải chấp nhận học thuộc lòng cái gì đó chứ không
có việc lý giải tại sao tại sao làm thế.
Lúc nào cũng thấy người kêu khổ. Lúc
nào cũng cảm thấy muốn nói to lên rằng mình khổ lắm rồi. Hoà bảo cứ ba người
ngồi với nhau là thả nào cũng có chuyện nói xấu chế độ.
Ngày 2/9 năm nay buồn bã không thể
tưởng. Nhà nước không bắn pháo hoa và nói chung không có gì để cho dân. Trên
phố nhiều nhà không treo cờ.
Giá cả leo thang đến với những đồ
vật nhỏ nhất. Vỡ cái ấm cái chén là chuỵện lôi thôi, mất vài đồng như chơi.
Ai đó bảo ở SG dân số đã lên tới 7,5
triệu(?). Chắc có nói quá lên, nhưng quả là tăng lên nhiều. Không có hộ khẩu
người ta cũng cứ chuồn vào rồi chạy dần. Tạm bợ không phải là cách sống của
thời chiến mà cũng là của thời hậu chiến.
Vải valize HN mang vào SG làm
thành quần áo lại mang ra HN bán. Đồ chơi của SG cũng tốt, những cái bếp điện
bằng nhựa không thiếu chi tiết gì, cái nào cái nấy khít khàng chặt chẽ.
Ông Khải kể thằng con dạo này chạy
được chân làm khách sạn, ăn ở đấy, cà phê thoải mái, tháng còn mang được 600 về
cho gia đình.
16/9
Đi họp chi bộ đường phố.
- Lần đầu tiên, từ Giải Phóng thủ đô
1954 có chuyện biểu ngữ dăng ra bị dỡ cờ, khẩu hiệu bị ăn cắp. Không phải vì
thiếu (vải biểu ngữ rất xấu), cơ bản vì phá hoại.
Ở nhiều địa phương, trước bầu cử,
cùng có chuyện tương tự. Ở quận Ba Đình tối 30/8 dăng ra, sáng 1/9 đã mất.
Cờ bạc nhiều. Đường Ngọc Hà, tối tối
thanh niên tụ tập cờ bạc. Ở Hàng Giấy, công an gác dân, tối cứ quây quần cả
đám, vòng trong vòng ngoài, chả biết giời đất gì nữa.
Có người dân tuyên bố, cần việc gì
thời nay cứ đếm đếm là xong tất.
Cánh áo vàng hay thì thụt vào những
nhà phe phẩy.
Bà Phú bán nước ở sau thư viện kêu
từ nay thấy bóng chúng nó thì có điếu đầu lọc nào phải cất đi sớm. Toàn chịu
với mai giả, mai cái mả bố nhà chúng nó.
Thanh niên đi bộ đội, người đi tiễn
về đến nhà, đã thấy nó về trước mình rồi.
Mùa hè, nhà máy sản xuất nước đá
phân phối đi các nơi. Năm ngoái, chỉ 75% đá về tới đích. Năm nay 60%. Đầu tháng
9 rồi, mì tháng 8, chưa bán. Hết mì.
Mấy vấn đề thành uỷ HN nát đầu chưa
giải được:1/ gạo mì, 2/ phiếu có rồi, không có vải, 3/ lính không đi nghĩa
vụ...
29/9
Hai vụ sinh viên “nổi loạn” một của
trường Bách Khoa và một của trường Tổng hợp.
Ở Bách Khoa, đại loại người ta chiếu
phim. Một số sinh viên đòi vào không được. Ẩu đả. Sinh viên bênh nhau, kéo đến
tận nhà người soát vé kia, phá nhà, san đổ mọi thứ.
Ở Tổng hợp, hình như ngược lại. Sinh
viên gác cổng một buổi biểu diễn, một số lưu manh phe phẩy kéo vào. Đánh nhau
to. CA được gọi điện không đến. Sinh viên kéo đến nhà bọn phe phẩy kia đập phá,
sau lại mượn cả ô tô bộ đội đến, chà xát cho tan mấy căn nhà kia.
Gọi lên CA:
-Tại sao các anh làm thế?
- Chúng tôi phải bảo vệ chính quyền
vô sản.
Tuấn kể. Mới tính trong một số thành
phố lớn, đã có 1,2 triệu thất nghiệp. Hà Nội 32 vạn. Sắp tới bộ đội về 20 vạn.
Hàng năm, cả nước, có thêm 1,2 triệu người đến tuổi lao động.
Bản tin tham khảo đưa ra con số
Trung quốc hiện có khoảng 20% (10 triệu thanh niên) thất nghiệp.
Về giá cả. Sách lên 53đ một ngàn
chữ. Báo Nhân Dân 5 hào. Báo Văn nghệ 1,5 đ. Lốp xe đạp 250đ, một cái chậu tắm
trẻ con 400-500đ. Một cái xoong quấy bột cũng vài chục. Giá vé máy bay định lên
1200 và tàu hoả Hà Nội-Sài Gòn 750 đồng. Xăng từ 1 lên 7,5đ.
Một đám tang sau 1-10 chi tiền xe trên 500
(trước chi khoảng 86đ)
Một bài xã luận trên báo Nhân Dân
mang tên Kỷ luật giá cả. Ai đó buột miệng: Cả nước bị kỷ luật.
Ngày 1/8 báo Nhân Dân có tin
nông trường Mộc Châu thường xuyên đổ đi hàng tấn sữa mỗi tháng. Tháng 5/1981 đổ
14 tấn. Vì không có đủ sắt tây làm hộp.
Trước đó mấy hôm, cũng báo này có
tin một cán bộ Bộ ngoại thương một chuyên gia xuống cảng lấy hàng.
Gặp cả giám đốc cảng cũng không có
ai chịu làm. Cẩu nghỉ, công nhân bốc vác nghỉ...
Cuối cùng, tự “khách hàng” phải đảm
nhận việc bốc dỡ.
Tuấn kể các chuyên gia ở UB kế hoạch
nhà nước đều xin về nước.
Ca dao tục ngữ :
Trần Phương, Trọng Truyến, Trần
Quỳnh
Gặp ba thằng ấy, dân mình đói to
Nhà nước tăng lương Trần Phương tăng
giá
Nghe đồn nguyên tắc của Trần Phương:
Tăng giá đến mức người mua không mua được nữa thì thôi.
26/10
Mấy vụ bê bối:
- Bùi Thanh Liêm, phi công vũ trụ,
chết vì đâm xuống biển. Lại là con một. Bà mẹ lên khóc lóc, đi làm, đến cái lốp
xe không có (trong khi Phạm Tuân, nhà nước làm cho cả một con đường vào nhà).
- Một ông tướng chết. Đang ngồi ô tô
thì xe gặp một con bò chạy lồng trên đường. Tay lái xe lái quật lại, xe bị nhào
xuống ruộng, bản thân ông tướng bị thương.
Đang ở quãng Phà Ghép, điện về, xin
trực thăng vào cấp cứu.
Máy bay đâm vào một đám mây tích
điện, chết hết. May lão còn được cái xác.
(Lão này, đi đâu phá đấy, gần đây,
vào Khu IV, cho dân công đi đốt chợ để trị đầu cơ, do đó, coi như lập công!)
- Một phi công trực thăng trốn ra
nước ngoài. Nghe đâu phi công bị kỷ luật xuống làm thợ, anh ta ăn cướp máy bay.
Lôi cả gia đình đi. (Dân kể tưởng máy bay hết xăng, nó hạ ngay xuống sân Long
Biên - sợ quá, dạt cả ra).
13/11
Rau muống to, lên tới 3đ một mớ. Gạo
trong khẩu phần ăn tăng lên, hình như Liên Xô không cho mỳ nữa, chết đói mất.
Năm nay ít mưa, cây cối khẳng khiu
chẳng lớn được.
Mùa màng lại bị rầy nâu. Không có
thuốc sâu, đến bình cũng để phun thuốc cũng không có nốt. May mà đã khoán, để
cho người ta đi làm một chút. Ông Hiến nói bô bô ở thư viện không khoán chính
phủ này đổ rồi.
Một bài trên báo Nhân Dân
tháng 10/1981 viết nhà nước phá rừng là ghê gớm nhất, tốn kém nhất. Sau đó mới
đến nhân dân (Nhà nước= cơ quan nhà nước, cơ quan lâm nghiệp...)
Hồ Tây, cá đánh 1 con mất trộm 1
con. Cá đánh được ngày càng bé đi.
Sài Gòn 1981 xuất cảng 15.000 xe
đạp. Hà Nội đặt 5000 xe, đến 11/1981 chưa được chiếc nào.
Tuyên bố về nhân quyền quốc tế: Người
lao động phải được trả lương công bằng, hợp lý để anh ta và gia đình anh ta
sống có nhân phẩm.
--
10/2
Kinh tế không xoay chuyển được vì
đây không phải chỗ dễ làm. Lần đầu tiên, mậu dịch bị ế lá dong trong dịp tết.
Xe các tỉnh đổ về, bán phá giá, lỗ hàng vạn. Bánh chưng, giò... cũng không ai
có tiền mua.
Lương thế này, giá sinh hoạt thế
này, trước sau mọi người biến thành... kẻ cắp cả.
Họp hội nghị thuế. Ông Đỗ Mười bảo
gạo thóc có ở Nam bộ, nước mắm có ở Nhà Trang, nhưng không có gì chuyên chở ra
cả.
Ngành đường sắt rút các chuyến tàu
xuống tới mức tối thiểu (đâu chính thức chỉ còn 75%). Vì không có than.
Trong khi con buôn chạy đầy đường
bằng các loại xe hiện đại nhất, thì phòng thuế có mấy chiếc xe còm, đuổi không
nổi.
Gạo, đến hôm nay, nhiều nơi chưa
đong được tháng giêng. Mì được thay bằng khoai tây.
Trong khi đó, trên Hàng Buồm, bán
đầy các thứ xà phòng của Pháp, dép của Nhật... “tình hình phố xá cứ như là trước
1945 vậy”, Ma Văn Kháng bảo vậy.
Thư em tôi tết vừa rồi sống bằng
nghề in tiền âm phủ. Lấy giấy ở nhà in
về, in thoải mái.
Tính vào Sài Gòn chụp ảnh tết. Đăng
đi phụ cũng được 100đ/ngày.
Tình hình biên giới.
Một cán bộ phụ nữ Hoàng Liên Sơn: Đề
nghị nhà nước cung cấp mỗi chị em 1/2 mét xô một năm. Để chống tuyên truyền của
địch.
Phong trào bài kinh ở miền núi diễn
ra âm ỉ. Nhiều chính quyền hoá ra hai mang, nửa của ta (ngày) nửa của địch (đêm)
Một cậu bộ đội về phép kể với Kháng.
Đơn vị đói quá. Cử 2 thằng đi trộm nhà dân. Một thằng trốn được. Một thằng bị
dân bản bắt, họ chặt hết các ngón tay và cắt gân chân. Nửa đêm mò được về đơn
vị. Cả đơn vị căm phẫn quá: Mình lên đây giữ biên giới, chẳng nhẽ chịu nhục thế
sao? Và kéo vào đốt cả bản.
Mấy hôm sau, trung đội trưởng ra xin
ô tô đi đâu đấy. Đứng giữa đường bị xe cán chết luôn. Cả đơn vị hoang mang.
Trung đoàn phải cho cả B về phép để...giải bớt u ám.
7/4
Tình hình Liên Xô
Tết vừa rồi, phải có tích kê mới mùa
được thịt. Mời một bà giáo đến chơi, bà ngạc nhiên thấy bọn Việt Nam có khoai
tây. Chương trình TV toàn chuyện giáo dục.
Hệ thống quan liêu nặng nề. Chỉ lĩnh
độ 2 rúp thôi, cũng phải rất nhiều chữ ký.
Một loại xe tăng mới, vừa sản xuất
thử vài chục chiếc, phải cho quay về vì trục trặc kỹ thuật.
Phim ảnh chán ngán, không ai xem.
Bọn Việt Nam sang làm công nhân ở
đây, sau khi vào cửa hàng, lúc ra, người ta phải lục túi.
Tạ Ngọc Liễn còn kể một nhà khoa học
nổi tiếng viết một bài khẳng định cảm giác tôn giáo còn mãi với con người chứ
không phải là một hiện tượng lịch sử. Giới có quyền chửi bới ầm ĩ.
Đương sự được đề nghị danh hiệu Viện
sĩ thông tấn mấy lần ở Viện hàn lâm lại trượt.
Ông Nguyễn Tài Cẩn cắt nghĩa việc Tố
Hữu làm thơ:
-- Các bố nhà mình không muốn đi với
Liên xô, nhưng phải đi, phải nói hợp tác toàn diện. Tâm sự không biết xì ra ở
đâu, thì ở thơ vậy.
10/5
Ngày 7/5, ông Tôn Thất Tùng chết.
9/5 đưa ma. Từ hồi Cụ Hồ mất đến giờ mới có đám ma to như thế. Có ông bảo đây
là người Việt Nam duy nhất, sống với cộng sản mà được nước ngoài công nhận. Ông
Võ Nguyên Giáp đến khênh quan tài và khóc lóc kinh khủng.
Bà hàng nước cũng thương ông Tùng,
dù ông không làm gì cho bà cả.
Họp ở Ban văn hoá văn nghệ. Năm nay
thiếu 30 vạn tấn gạo (hay ba vạn tấn). Không có tiền mua. Tháng 12 tới Trung
ương mới có buổi họp bàn về văn nghệ, còn từ nay hãy lo gạo.
Một mẩu chuyện của Tuấn trên Ban
kinh tế chính phủ: Trần Việt Phương đọc được cái tin Pháp nó xây lò cao 5 vạn
tấn thép trong 2,5 năm, còn Nhật chỉ 1,5 năm. Nói xong bảo là giấu ngay nhé,
chớ cho ông Lê Duẩn biết, ông lại giục.
4/6
Thịt lên 7,5 đ. Có người bảo lên tới
10đ một cân. Trứng vịt 3,5đ bơm xe 5 hào, không còn gì phải bàn.
Ở trường Thành Công, tất cả chấn lưu
và tơ - rắc - te đều bị mất. Học sinh ăn cắp. Lớp Hồng (phòng 410), toàn chép
thơ chia tay, ly biệt.
Nghe Trần Trương ở Bộ văn hoá nói:
1. Đoàn Tre xanh đi thất bại to.
2. Phim đi thi ở Cane không đủ tiêu
chuẩn kỹ thuật để dự thi.
3. Pháp đề nghị: a/ trả lương hưu
trí cho người Việt Nam cũ, b/ bao thầu toàn bộ giao thông. Ta không dám nhận.
Trẻ con trong khu A5 của tôi nghĩ ra
một trò chơi mới, chơi bài ăn đô la. Tiền bằng vỏ thuốc. Bao ba con 5,
các bao thuốc tây là 5000, 3000. Bao Du lịch là 1000. Bao Sông Cầu,
Sapa là 100, 50.
Đứa con trai ba tuổi của tôi bắt đầu
bảo: Bố ơi, đô la.
Hồng kể: CA trong khu ra bắt hàng
lậu, dân họ thà vứt đi, chứ không cho đám CA đó ăn.
Một em nhỏ bị thu một tờ báo của
ngành CA. Em chửi chúng nó thu về, chúng nó mới có cái đọc. Chứ cả đồn này,
cũng chẳng có nổi tờ báo.
Học sinh lớp Thịnh (anh ruột Hồng)
sẵn sàng bỏ học đi chơi tập thể. Hễ cô giáo thày giáo phê bình một ai thì cả
lớp đứng ra nhận hộ.
Bà ngoại mang về một ít đồ chơi cho
Nam. Sao người xưa giữ những cái này lâu thế, 10 năm, 15 năm, mà nhà mình liệu
có giữ được 1,2 năm?
Sức tàn phá của con người miền Bắc
thấy thật kinh khủng.
Cư đi Liên xô về.
- Cả một mùa đông, Moskva như chết
lặng đi. Chẳng có môt chương trình sân khấu nào gây được tiếng vang. Không có
đoàn nước ngoài nào đến biểu diễn.
Thịt, trứng thiếu. Trứng có khi 2-3
tuần mới về. Thịt phi-lê xuân thu nhị kỳ 1-5, 7-11 ở Moskva, 1 số thứ, phải có
phiếu. Ở các tỉnh phiếu đã có từ 2-3 năm nay.
Năng động nhất ở Moskva chỉ thấy bọn
phe phẩy trên tất cả mọi khu vực.
(Ở ta, có một vụ buôn khá to, hàng
cân bột B12, hàng cân đầu bút bi.)
Phương Lựu: Cứ đà này, đến lúc nào
đó, chủ nghĩa xã hội hiện ra như một hiện tượng rất quái gở.
Đầu tháng 5, vàng còn 23, đầu tháng
8, vàng đã lên tới 40.
Nghe nói ở Hà Nội, 1 đô la - 80đ
Việt Nam
Ở Sài Gòn, có tình trạng cơ quan huy
động vốn anh em để... đi buôn. Lãi 10-15%.
Cả nước sản xuất mỗi năm 15-16 triệu
tấn than. Nhà nước nắm không nổi 3 triệu tấn (20%) 1,5 triệu tính là thuế, 1,5
triệu để trao đổi.
Tiền đầu tư nông nghiệp 1976 là 40%
số vốn lúc đó. Nếu mang tiêu ít nhất cũng đủ mua một số lương thực ăn trong 5
năm. Mà nay thì đầu tư không ra một xu nào.
Ngay ở Gia Lâm nông dân bán nông sản
cho nhà nước cực nhọc vô cùng. Cán bộ tuỳ ý nâng giá. Không làm đúng hợp đồng,
đay về, không ai thu mua, người phải nhường giường cho đay nằm. Bán lợn rồi,
năm lần 7 lượt mới lĩnh được tiền.
1981 Sài Gòn nhập 4 tỉ hàng.
6 tháng đầu năm 1982, Sài Gòn có vài
chục vụ phạm pháp, trong khi Hà Nội có vài ngàn.
Tư tưởng xã hội lúc này là tư tưởng
con buôn.
Năm 1981, mua thóc bằng cách lạm
phát, in thêm tiền. Nhưng mua mãi mới được 2 triệu tấn tóc trong đó, 45% hỏng.
Các thuyền ghe chở thuê ăn cắp, lại tưới nước vào cho đủ trọng lượng.
Cháy rất nhiều. Ngoài kho 5 còn những
kho khác. Thuốc tây, mất 1 tấn têtraxilin
Ở Kim Thi, Hải Hưng, vụ án cô giáo
Thành kéo dài hàng năm nay, không giải quyết được. Dư luận gửi thư về đau đớn.
Một người dân thường tự hỏi sao ngay miền Bắc mấy chục năm cách mạng mà chính
quyền cũng loạn xị và luật pháp cũng bị chà đạp thế ư?
Vàng lên 50.000đ 1 lạng. Thịt ngon
160đ/1kg
Một tờ báo nước ngoài viết lương
viên chức trung bình ở Hà Nội có thể hiểu như sau: 2/3 số lương đó, mới mua nổi
1 con gà.
Bắt ở nhà một vụ trưởng ngành CA
đường sắt 24kg vàng.
Chuyện hàng nước, nên chọn cả 4 bài
quốc ca:
“Đèn cù” cho các ông to.
“Bèo giạt mây trôi” cho cán bộ.
“Không có bao giờ đẹp như hôm nay” cho
bọn phe. “Người ơi người ở đừng về” cho Việt kiều.
Cả một bài hát rất hay, rất chân
thành cũng bị xuyên tạc. Đêm qua em mơ gặp Bác Hồ
--Râu bác dài tóc Bác bạc phơ
--Em âu yếm hôn đôi má Bác
-- Em xin Bác em đi nước khác
-- Bác mỉm cười Bác khen em khôn
Bác mỉm cười Bác khen em ngoan .
Ma Văn Kháng thì bảo ta mạnh thật,
lưu manh hoá được cả trí thức.
Tết Quý Hợi 1983
Ông Nguyễn Khắc Viện có bài trên báo
Lao động nhắc nhở rất khéo từ các nhà tổ chức, cái gì cũng xọc vào, đến
các Bộ trưởng già 60-70.
Báo Đại đoàn kết có bài ông
Thợ Rèn, chửi bọn phe phẩy lại có quyền lực.
Nghe một cậu nói, trên AFP có bài
bảo rằng tết này mọi chuyện có vẻ dãn ra, người ta tìm được mọi cách để sống.
Thuế đánh tàn tệ.
Một cửa hàng cà phê gần 30.000đ/tháng. Tính ra
hàng cà phê 1000đ/ngày hàng phở 5.000đ/ngày.
Ở chợ Bắc Qua, 3 người bán hàng lại
có một người trông thuế. Ai không đi họp thuế, phạt 50đ. Ai không viết khẩu
hiệu hoan nghênh chính sách thuế, phạt 50đ.
Cạnh nhà Tuấn, một ông về hưu, mở
hàng nước, chuyên môn có bọn công trường đến uống rồi ghi sổ. Đến một hôm, đám
công nhân nó dằng sổ, nó đốt mất - ăn quỵt.
Yến cho là chuyện đương nhiên:
-- Đến ăn cướp nó còn dám, thì việc
gì người ta không dám làm nữa.
Một người Mỹ sau 40 năm đến Hà Nộị
bảo Hà Nội không có gì thay đổi. Vẫn cũ kỹ hoang vắng vậy. Mọi người đang chờ
đợi. Ở đây thời gian đang đứng yên.
Một tờ báo khác viết muốn giải phóng
sức sản xuất, phải giải phóng người sản xuất. Vấn đề dân chủ lại chính là chìa
khoá giải quyết kinh tế. Trong chủ nghĩa xã hội, mỗi người không là gì cả, so
với nhà nước. Và nhà nước thành một thứ keo, hết sức thô sơ, nhưng hết sức bền
chắc.