1/ Nguyễn Huy Thiệp - 'anh hùng còn chi'
Bài của Phương Linh
Nguồn: https://vnexpress.net/nguyen-huy-thiep-anh-hung-con-chi-4680260.html
---
Nguyễn Huy Thiệp sinh năm 1950 tại Thái Nguyên, quê gốc ở Hà Nội, tốt nghiệp khoa Lịch sử, Đại học Sư phạm Hà Nội. Ông xuất hiện trên văn đàn Việt Nam từ năm 1986, với một số truyện ngắn đăng trên báo Văn nghệ đề tài nông thôn. Bên cạnh đó, nhà văn còn viết 10 vở kịch, bốn tiểu thuyết cùng nhiều tiểu luận, phê bình văn học gây chú ý, được xem là "hiện tượng hiếm" của văn đàn trong nước.
Ông từng nhận huân chương Văn học Nghệ thuật Pháp (2007), giải thưởng Premio Nonino (Italy, 2008). Một số tác phẩm nổi bật của Nguyễn Huy Thiệp gồm truyện ngắn Tướng về hưu, chuyển thể thành phim điện ảnh cùng tên năm 1988, Những ngọn gió Hua Tát (tập truyện ngắn và kịch, 1989), Tiểu Long Nữ (tiểu thuyết, 1996), Tuổi 20 yêu dấu (tiểu thuyết, xuất bản ở Pháp năm 2002). Ông qua đời ngày 20/3/2021 tại nhà riêng, thọ 71 tuổi.
---------------
2/ 'Những vần thơ chua xót' trong di cảo Nguyễn Huy Thiệp
Bài của Thanh Nghị
Nguồn: https://vnexpress.net/nhung-van-tho-chua-xot-trong-di-cao-nguyen-huy-thiep-4609401.html
---
Tập "Những vần thơ chua xót"
do Nguyễn Huy Thiệp viết ở tuổi đôi mươi, được gia đình tìm thấy khi ông mất,
sẽ in trong di cảo của ông.
Di cảo
Nguyễn Huy Thiệp được gia đình
phối hợp tiến sĩ Mai Anh Tuấn (Đại học Văn hóa Hà Nội) thực hiện, mang đến độc
giả góc khác của tác giả Tướng
về hưu.
Theo đại diện gia đình, bộ di cảo sẽ thể hiện Nguyễn
Huy Thiệp, ngoài là một nhà văn, còn là nhà thơ nhiều suy tư thời cuộc, một họa
sĩ vẽ chân dung và một biên kịch.
Trong đó, lần đầu tiên độc giả sẽ có dịp thưởng thức tập thơ nhỏ của
ông viết từ thuở đôi mươi - các tác phẩm này chỉ được gia đình tìm thấy sau khi nhà văn qua đời.
Cuốn sổ thơ chép tay năm 1977, được Nguyễn Huy Thiệp đặt tên Những vần thơ
chua xót, ghi lời đề tặng cho con trai đầu mới một tuổi đang sống cùng mẹ
- người cũng đi dạy học ở một vùng núi khác. Tập thơ có lời đề từ: "Còn
những gì chua xót/ Chỉ là trong thơ thôi". Ông tự trình bày quyển tập chép
tay như thể một tập thơ được xuất bản, có cả mục lục, trên khổ giấy tương đương
khổ sách thơ phổ biến thời kỳ đó.
"Bố tôi đã có ý thức sẽ xuất bản tập thơ của mình
ngay từ khi mới bắt đầu viết", họa sĩ Nguyễn Phan Bách, con trai trưởng
của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp nói.
Tiến sĩ Mai Anh Tuấn - người biên soạn cuốn di cảo cho
biết tập thơ gồm 51 bài bộc bạch cảm xúc và suy tư, những suy tư về các giá trị
sống của một trí thức sống nơi tỉnh lẻ, đang băn khoăn tìm đường đến với mộng
văn chương. Những vần điệu ấy không có câu chữ trau chuốt, bút pháp tân kỳ
nhưng cho thấy một Nguyễn Huy Thiệp "khởi nghiệp" với thơ chứ không
phải với văn xuôi.
Tập thơ chưa bao giờ được in. Đúng 10 năm sau tập thơ,
tên tuổi Nguyễn Huy Thiệp bắt đầu nổi lên trên văn đàn như một hiện tượng lạ
lùng của nền văn học Đổi mới, nhưng với tư cách là một nhà văn, để rồi nhanh
chóng xác lập vị trí "vua truyện ngắn" mà tới nay chưa có người soán
ngôi.
Không xuất bản
tập thơ nào khi ông sống, nhưng thực tế Nguyễn Huy Thiệp đã hiện diện như một
thi sĩ thực sự trong chính các truyện ngắn đầy chất thơ của ông, hay những vần
thơ được ông đưa vào nhiều truyện. Nay, với tập di cảo sắp ra mắt, có lẽ bạn
đọc sẽ có dịp thấy được chất thơ trong truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp là có gốc
tích.
Cũng không ngạc nhiên khi nhớ ra rằng những người bạn trong văn chương
và đời thường của Nguyễn Huy Thiệp có nhiều người là nhà thơ, từ Hoàng Nhuận Cầm, Đồng Đức Bốn, đến nhà thơ dân
gian Bảo Sinh.
Di cảo Nguyễn Huy Thiệp cũng tập hợp vài truyện
ngắn của ông từng đăng báo, nhưng chưa xuất hiện trong tuyển truyện nào trước
đây. Thêm một số bài tiểu luận, tạp bút, những "vần thơ" cuối đời,
hai kịch bản phim truyện Tướng
về hưu và Không
có vua, kịch bản phim tài liệu truyền hình về nhà thơ Đồng Đức Bốn.
Cuốn sách còn giới thiệu Nguyễn Huy Thiệp như một họa
sĩ vẽ chân dung trên đĩa gốm. Lâu nay, bạn bè thỉnh thoảng lại khoe những bức
họa chân dung của mình do nhà văn Nguyễn Huy Thiệp vẽ tặng. Nay qua sách, người
đọc sẽ có cơ hội được biết nhiều hơn về một thú vui, có lẽ là một chuyên môn
khác của nhà văn, đó là vẽ chân dung văn nhân, bạn hữu, nhân vật văn chương
trên gốm. Ông vẽ đa dạng, từ Victor Hugo, Balzac, Hemingway, Pushkin đến Bùi
Giáng, Hoàng Ngọc Hiến, Tô Hoài, Lê Lựu. Là một nhà văn vẽ nên tranh chân dung
trên gốm của ông thường có nhiều đề từ thú vị, từ những câu châm ngôn đến trích
đoạn tác phẩm.
Gọi họa sĩ Nguyễn Huy
Thiệp có lẽ cũng không quá. Thuở mới từ rừng núi Sơn La về Hà Nội, chính nghề
vẽ đã nuôi sống nghề văn của ông.
Tài văn chương ông không "di truyền" cho các
con nhưng ông đã gửi lại hết những mầm hội họa. Hai con trai của họa sĩ đều học
vẽ. Trong đó, Nguyễn Phan Bách đang phát triển nghề nghiệp hội họa với con
đường riêng, có nhiều tác phẩm được bán trên các trang bán mỹ thuật quốc tế.
Nguyễn Huy Thiệp sinh năm
1950 ở Thái Nguyên, quê gốc ở Hà Nội, qua đời ngày 20/3/2021 tại nhà riêng, thọ
71 tuổi. Thuở nhỏ, ông cùng gia đình di tản qua nhiều vùng quê ở Thái Nguyên,
Phú Thọ, Vĩnh Phúc. Ông tốt nghiệp khoa Lịch sử, Đại học Sư phạm Hà Nội. Ông
xuất hiện trên văn đàn Việt Nam từ năm 1986, với một số truyện ngắn đăng trên Báo Văn
nghệ đề tài nông thôn. Ngoài truyện ngắn, ông viết 10 vở kịch, bốn
tiểu thuyết cùng nhiều tiểu luận, phê bình văn học gây chú ý, được xem là
"hiện tượng hiếm" của văn đàn trong nước.
Ông từng nhận huân chương Văn học Nghệ thuật Pháp (2007), giải thưởng
Premio Nonino (Italy, 2008). Một số tác phẩm nổi bật của ông gồm truyện ngắn Tướng về
hưu, chuyển thể thành phim điện ảnh cùng tên năm 1988, Những ngọn
gió Hua Tát (tập truyện ngắn và kịch, 1989), Tiểu Long
Nữ (tiểu thuyết, 1996), Tuổi 20 yêu dấu (tiểu thuyết,
xuất bản ở Pháp năm 2002).